Binnen het toeristische domein wordt er vaak gesproken van balans, maar wat wordt daarmee bedoeld en hoe kun je het meten?
Kennis
Onderzoek
Dit werd uitgezocht in het project “Waardevol toerisme is werken aan balans” door het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen (NBTC), HZ University of Applied Sciences, Breda University of Applied Sciences (BUas) en NHL Stenden hogeschool - samenwerkend in Centre of Expertise Leisure Tourism & Hospitality (CELTH), en Saxion Hogeschool. Het project is mede mogelijk gemaakt vanuit het Data & Development Lab van NBTC, CELTH en CBS. Samen willen zij met dit project handvatten aanreiken aan beleidsmakers, bestemmingsmanagers en onderzoekers zodat ook zij deze zogenaamde “balans” kunnen waarmaken.
Welke balans? Wat wordt er dan precies bedoeld met balans? Toerisme is één van de snelst groeiende sectoren ter wereld. Deze groei brengt voor- en nadelen met zich mee. Met de balans wordt dus het evenwicht bedoeld tussen de impact en de draagkracht van de toeristische bestemming. De impact kan negatief en positief zijn op het gebied van economie, sociale maatschappij en natuur en milieu. Bij de draagkracht wordt er gekeken naar de vraag “Kan men het aan?” op dezelfde vlakken: economische draagkracht, sociale draagkracht en ecologische draagkracht. Ook horen hierbij nog de psychologische draagkracht van de bezoeker, de politieke draagkracht en de fysieke draagkracht van de voorzieningen en faciliteiten. Als deze verschillende indicatoren kunnen op verschillende manieren gemeten worden.
Onderzoek naar balans Wanneer er interesse is om een dergelijke meting naar de balans te doen van een toeristisch-recreatieve bestemming, adviseert men om dit door experts te laten doen. Nog niet alle invalshoeken van impact noch draagkracht zijn goed te meten, maar zij kunnen wel alle beschikbare data bijeenbrengen en beoordelen, kijkend naar de specifieke context van de bestemming. Op deze manier wordt in kaart gebracht welke aandachtspunten er zijn om een betere balans te krijgen op een bestemming.
Zo’n onderzoek begint met een werksessie om gezamenlijk de indicatoren te selecteren voor de specifieke bestemming. Het is hierbij belangrijk dat de juiste mensen zijn aangesloten vanuit verschillende perspectieven. Vervolgens wordt er voor de geselecteerde indicatoren data verzameld. Deze data vormt de basis voor een werksessie met experts die bepalen welke impact of draagkracht het belangrijkste is voor deze bestemming. Op basis van deze resultaten wordt duidelijk welke aandachtspunten er zijn en hoe deze omgezet kunnen worden om toekomstbestendige keuzes te maken als organisatie.