International Field Project (IFP) naar Montenegro, by Naomi de Kort

Deze bacheloropleiding is gericht op het opleiden van studenten tot 'changemakers', waarbij we leren over de impact van het toerisme op de natuurlijke omgeving, de samenleving, culturen en de economie. Om onze CO2-uitstoot te minimaliseren reisden we per trein naar Montenegro in plaats van per vliegtuig, waardoor we onderweg veel landen (steden) konden zien: Praag, Wenen, Bratislava, Boedapest en Belgrado. Op de terugweg naar Nederland kwam ik via Dubrovnik en Split in Kroatië, Siena en Bologna in Italië, en vervolgens met mijn laatste stop in Lugano, Zwitserland.

Dit project stimuleert ons om te 'leren door te doen', wat uniek is voor een academische opleiding. Onze klas van ongeveer 20 studenten werd opgedeeld in vier groepen, die allemaal een specifieke waardeketen kregen om te onderzoeken. Verder waren we volledig vrij om ons hele onderzoek zelf op te zetten (met wat begeleiding van onze docenten, natuurlijk). Mijn groep had de waardeketen 'gastronomie', waarbij we de lokale voedselvoorziening van een toeristische hotspot aan zee (Kotor) vergeleken met een groeiende toeristische bestemming in de bergen (Kolašin). 

We hebben dit onderzoek aangepakt door eerst restaurants te bezoeken en te kijken wat zij serveren als 'lokale gerechten'. We realiseerden ons al snel dat we ons moesten richten op vis, vlees en kaas, omdat deze in Montenegro meestal als lokaal worden beschouwd. We hielden interviews met medewerkers van restaurants en groothandels, vissers en boeren om erachter te komen waar de ingrediënten vandaan komen. We wilden zien of de waardeketens van deze producten verschillen tussen Kotor en Kolašin. Zoals verwacht had Kotor langere waardeketens in vergelijking met Kolašin. Een van de interessantste bevindingen was dat in Kotor, waar veel restaurants adverteren met 'lokale' inktvisgerechten, de meeste inktvissen worden geïmporteerd uit landen als Kroatië of zelfs Noorwegen!

Naast dat we veel tijd hebben besteed aan het werken aan ons onderzoek als de goede studenten die we zijn 😉, hebben we ook tijd gemaakt om zoveel mogelijk van het land te genieten. We zijn talloze keren uit eten geweest (met het excuus dat dit participerende observaties waren), hebben de vele mooie stranden bezocht, door prachtige (oude) stadjes gewandeld en veel gewandeld in de indrukwekkende bergen van Montenegro. Naast dit alles was er af en toe een feestje in verschillende steden die we bezochten.

Terugkijkend realiseer ik me hoeveel ik heb geleerd over het doen van veldonderzoek, zoals hoe je mensen het beste kunt benaderen. Wat me echter het meest is bijgebleven, is wat ik heb geleerd over de mensen en de cultuur in Montenegro. Ik vond het zo interessant om met de lokale bevolking om te gaan en te begrijpen hoe zij hun leven leiden. Ik ben zo blij dat ons onderzoek ons in staat stelde om zoveel plaatsen te ervaren die ik anders nooit had gevonden. Ik denk dat het aspect van interactie met de lokale bevolking is wat het IFP vooral uniek maakt in vergelijking met het bezoeken van een land tijdens een vakantie. Ik had Montenegro al een keer bezocht, maar nu zie en begrijp ik het land op een heel ander niveau, wat ik echt bijzonder vind. 

Bekijk deze video voor een sfeerimpressie!